Wielu ludzi mówi mi, że nie mają zdolności do nauki języka obcego i nigdy nie osiągną dobrych rezultatów. Nie zgadzam się z tym stwierdzeniem, gdyż uważam, że każdy człowiek, nawet ten o przeciętnych zdolnościach, może nauczyć się jednego, dwóch, a nawet wielu języków obcych. To nie jest kwestia zdolności, lecz wielu innych czynników, które są istotne w procesie nauki języka. Oczywiście są ludzie zdolni, którym nauka przychodzi łatwo, i uczą się języka obcego bardzo szybko, ale czy to tylko kwestia zdolności? Spotkałam też takich ludzi, którzy mimo że mieli duże zdolności językowe, ponieśli porażkę i szybko się zniechęcili, oraz ludzi przeciętnych robiących duże postępy.
Co jest więc kluczem do sukcesu?
Bardzo wiele czynników. A najważniejsze z nich to:
- motywacja,
- samodyscyplina,
- efektywna metoda nauki,
- jak największy kontakt z językiem i jego rodzimymi użytkownikami.
Inne ważne czynniki to:
- ciekawość świata,
- otwartość (ekstrawersja),
- chęć poznania innej kultury,
- wiara w siebie,
- umiejętność radzenia sobie z porażkami,
- dystans do siebie,
- nawyk codziennej lub częstej pracy nad językiem,
- wytrwałość,
- umiejętność samodzielnego uczenia się i wiele innych.
W niniejszym artykule omówię cztery najważniejsze.
Motywacja
Jeśli jesteś zmotywowany do nauki, to siadasz i uczysz się. Nie odkładasz nauki na później, nie znajdujesz tysiąca wymówek, nie narzekasz na nauczyciela, nie mówisz, że nie masz zdolności, po prostu chcesz i robisz wszystko, żeby osiągnąć cel. Celem może być np. awans w pracy, wyjazd do pracy za granicę, wyjazd za granicę w celach turystycznych i wiele innych. Jeśli masz już konkretny cel, to musisz się zastanowić, jak go zrealizować. Czy zapisać się na kurs językowy, uczyć się indywidualnie z nauczycielem, czy uczyć się samemu. Gdy już wybierzesz metodę, to musisz być wytrwałym w nauce. Samodyscyplina to kolejny bardzo ważny czynnik, który przyczynia się do sukcesu w nauce języka obcego.
Samodyscyplina
Aby się nauczyć języka, trzeba uczyć się go jak najczęściej i wykonywać różne ćwiczenia. Nie wystarczy przyjść kilka razy na korepetycje, efekt może być dopiero po dłuższym okresie czasu, na przykład po roku, jeśli uczysz się raz w tygodniu, czy po pół roku, jeśli uczysz się dwa razy w tygodniu. Jeśli będziesz opuszczać lekcje, proces ten będzie trwał o wiele dłużej. To samo dotyczy kursów językowych, trzeba się zapisać i wytrwać do końca. Ponadto musisz w domu przerabiać materiały z kursu i z indywidualnej lekcji z nauczycielem, powtarzać je i utrwalać. Jeśli myślisz, że wystarczy pójść na korepetycje i nie robić nic poza tym, to jesteś w błędzie. Należy samodzielnie powtórzyć, co było na korepetycjach, i jeszcze samemu robić inne ćwiczenia oraz uczyć się nowego słownictwa. Nie należy ograniczać się tylko do tego, co było w szkole czy na kursie. Trzeba wykonywać wiele różnych ćwiczeń, jak najczęściej słuchać nagrań, oglądać zagraniczną telewizję, uczyć się jak najwięcej słówek. To wszystko wymaga sporo samodyscypliny i też dobrej organizacji. Planując dzień, musisz znaleźć na przykład pół godziny czasu na naukę. Może Cię ogarnąć zniechęcenie i będziesz naukę odkładać na później. Wtedy musisz z tym walczyć i myśleć o celu, który sobie wyznaczyłeś. Jeśli zabraknie Ci samodyscypliny, to możesz mieć nawet duże zdolności językowe, a nie opanujesz nigdy języka obcego. Spotkałam takich ludzi. Brak samodyscypliny to często problem osób zdolnych. Wszystko przychodzi im łatwo, w mig pojmują jakieś zagadnienie, pamiętają dużo z lekcji czy z wykładu, ale z systematyczną nauką mają problemy. Brakuje im pilności i nie mają wpojonego nawyku cierpliwej nauki, która wymaga czasem wykonywania nudnych ćwiczeń.
Praca, samodyscyplina, wytrwałość to cechy charakteru ułatwiające przyswajanie języka obcego. A więc, jeśli wyznaczyłeś już sobie konkretny cel, to powinieneś robić wszystko, aby go osiągnąć.
Efektywna metoda nauki
Sama motywacja i samodyscyplina nie wystarczy, należy jeszcze wybrać efektywną metodę nauki. Powinieneś się zastanowić, które kursy językowe są dobre, który nauczyciel przekaże Ci najlepiej wiedzę i które podręczniki, samouczki czy kursy komputerowe są najlepsze. Będzie to trudny wybór. Czasem szkoły językowe oferują lekcje próbne, więc można iść
i zobaczyć, jak to wszystko wygląda. Jeśli chodzi o nauczyciela do lekcji indywidualnych, to jedni uczą lepiej, a drudzy gorzej, więc znalezienie odpowiedniego może zająć Ci trochę czasu. Często się zdarza, że ludzie, którzy słabo znają dany język, także oferują korepetycje, dlatego też należy z rozwagą wybierać korepetytora.
W ostatnim czasie pojawiło się wiele reklam zachęcających do kupna różnych cudownych materiałów do nauki, rzekomo bazujących na metodach znanych poliglotów. Trzeba być bardzo ostrożnym, decydując się na takie materiały, i zadać sobie pytanie, czy obietnica nauki języka obcego w dwa tygodnie nie jest chwytem reklamowym i czy dany poliglota rzeczywiście stosował jakąś swoją cudowną metodę. Także i te materiały mogą być lepsze i gorsze. Może się okazać, że jest to kurs językowy czy program komputerowy, jakich wiele na rynku, i nie ma w nim nic szczególnego. Nie przekreślam ich całkowicie, ale radzę być ostrożnym przy zakupie i zasięgnąć opinii osób, które już je stosowały. Jedno jest pewne – nie da się nauczyć języka obcego w dwa tygodnie czy w miesiąc. Możesz się nauczyć co najwyżej podstaw. Ilość słów używana w danym języku jest ogromna, wyobraź sobie, ile trzeba by było zrobić nagrań, aby je zaprezentować w różnych kontekstach. Poza tym konieczne są powtórki i różne ćwiczenia. Taki kurs może być pomocny w opanowaniu podstaw języka, jednak po dwóch tygodniach czy miesiącu nauki nie opanujesz języka na poziomie native speakera. Aby opanować język profesjonalnie i osiągnąć biegłość w posługiwaniu się nim, trzeba się uczyć przez cały czas i stale mieć z nim kontakt.
Kontakt z językiem i jego rodzimymi użytkownikami
Przebywając za granicą, masz duży kontakt z językiem i jego rodzimymi użytkownikami. Jesteś zmuszony do nauki języka, uczysz się go bardzo intensywnie, słyszysz go dookoła, musisz załatwiać różne sprawy w urzędach, rozmawiasz z pracodawcą, z klientami, idziesz do szkoły, studiujesz, po prostu używasz tego języka w codziennym życiu. Uczysz się w sposób naturalny. Mimo to początki mogą być trudne. Najszybciej uczą się dzieci i młodzież, bo muszą chodzić do szkoły i opanować treści edukacyjne w języku obcym; rozmawiają z rówieśnikami i mają stały, codzienny kontakt z językiem. Dorośli uczą się wolniej. Jeśli nie przyłożą się do nauki, samo przebywanie za granicą nie wiele im pomoże. Znam nawet takich, którzy mieszkają za granicą wiele lat i nie znają dobrze języka. To są ekstremalne przypadki, ale można takich ludzi spotkać. Niektórzy nauczyli się podstawowych zwrotów, ale mają problemy z gramatyką, językiem pisanym i z czytaniem. Każdy przypadek trzeba rozpatrywać indywidualnie. Pobyt za granicą daje bardzo dużo, zwłaszcza gdy znasz język przynajmniej na poziomie średnio zaawansowanym. Wtedy robisz postępy i nabierasz biegłości. Podsumowując, jeśli masz możliwość wyjazdu za granicę, to skorzystaj z niej, bo to najlepszy sposób nauki języka obcego.
A co, jeśli nie ma mamy możliwości wyjazdu za granicę? Też możemy mieć częsty kontakt z językiem. Musimy się nim „otoczyć”, a więc słuchać nagrań przeznaczonych do nauki języka, słuchać radia, słuchać piosenek, oglądać telewizję, czytać gazety i prostsze książki. Wszystko zależy oczywiście od poziomu zaawansowania. Na poziomie podstawowym trudno jest słuchać radia czy oglądać telewizję, musisz więc słuchać prostych nagrań, które jesteś w stanie zrozumieć. Im więcej będziesz umieć, tym rozumienie języka obcego będzie coraz lepsze i będziesz robić coraz większe postępy, aż przełamiesz barierę rozumienia. Dopiero wtedy zacznie się „prawdziwa nauka języka obcego”.